Rus Raporlarında Türkistan İsyanı (1916-1917)

نویسندگان

چکیده

Çarlık Rusya’sı, Batı Türkistan’ı 19. asrın sonlarına doğru işgal etti. Ardından bölgeyi menfaatleri doğrultusunda sömürmek için idari, sosyal ve ekonomik düzenlemeler yaptı. Yapılan neticesinde yaklaşık elli yıl bölgenin yer altı üstü kaynakları Ruslar tarafından sömürüldü. Daha sonraki siyasi gelişmeler neticesinde, özellikle I. Dünya Savaşı, sırasında çarlık yeni insan kaynağına ihtiyaç duydu. Çarlık, bu ihtiyacı karşılamak daha önce askerlikten muaf olan gayr-ı Rusları orduya almak amacıyla 25 Haziran 1916’da tarihten bir ferman çıkardı. Söz konusu fermanla Türkistan’ın Rus bölge ahalisini orduda istihkâm işlerinde çalıştırmak isteyen sömürünün yönelmesine olanak tanıdı. Bu son gelişme Semerkant’ta başlayan sonra tüm bölgeye yayılan isyana sebep oldu. Türkistan’da rejimine karşı isyan ateşi Çar II. Nikolay çıkarılan (yabancıların askeri arka işlere alımı) dışında çeşitli nedenleri de vardı. Bunlar arşiv belgelerinde; siyasi, ekonomik, dini, yaşama müdahale, askerlik, vergi, yönetim, eğitim, adalet düzeni, arasındaki arazi çatışması, bölgedeki ahalinin silahlandırılması; bunların kendilerini üstün görmesi gibi nedenler olarak sıralanabilir. Çalışmamızda Türkistan Millî Ayaklanmasını raporlarına dayalı ele alınacaktır. Böylece Rusların isyanı nasıl algıladıkları değerlendirdiklerini onların yazdıklarından ortaya konacaktır. 

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

Little grey partridge: the diary of Ishobel Ross, Serbia 1916–1917

ISHOBEL ROSS, Little grey partridge: the diary of Ishobel Ross, Serbia 1916-1917, with an Introduction by Jess Dixon, Aberdeen University Press, 1988, 8vo, pp. xvii, 93, illus., £6.95, (paperback). Ishobel Ross, a domestic science teacher in Edinburgh, travelled to Serbia in 1916 as a cook with the Scottish Women's Hospital Unit. Her daughter has published her diary, illustrated by copious phot...

متن کامل

Theory for Searching in a Thesau- rus

In this article we present a framework based on Situation Theory which models the Query by Navigation process in a Hypertext environment. Descriptors in the Hyperindex are transformed to so-called infons. Documents in the Hyperbase are represented as situations, which can support infons. Similarly, search paths are modeled as a number of followed information links between the infons expressing ...

متن کامل

Francis Crick 1916–2004

In March 1953, 31 years after Howard Carter’s astonishing first glimpse into Tutankhamun's tomb, an even more golden treasure was found. Francis Crick and Jim Watson shared that moment of discovery as they looked, for the first time, into the heart of all living things. They saw the structure of DNA, and their vision became the big bang of modern biology. Francis’ life in research began inauspi...

متن کامل

The Medical Annual, 1916

The contributors are all men well known in their respective specialisms, e.g.. YVyllys Andrews of Chicago on Abdominal Surgery; F. J. Charteris of Glasgow 011 Therapeutics; Blumfield of St. George's on Anesthetics; Sir Leonard Rogers, f.k.S , on Tropical Diseases; E. \V. Goodall 011 Acute Infectious Diseases; Robert Hutchison on Gastro-Intestinal Disorders: and Graham Little on Skin Diseases. M...

متن کامل

ذخیره در منابع من


  با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ژورنال

عنوان ژورنال: Avrasya incelemeleri dergisi

سال: 2021

ISSN: ['2147-7469']

DOI: https://doi.org/10.26650/jes.2021.003